برای شهروند شدن در افغانستان، افراد باید از طریق یکی از روشهای زیر اقدام کنند. قوانین مربوط به تابعیت افغانستان عمدتاً در قانون تابعیت افغانستان تنظیم شدهاند. سه روش اصلی برای کسب تابعیت افغانستان وجود دارد:
تابعیت از طریق تولد (اصل خاک یا اصل خون)
افرادی که از پدر و مادر افغانستانی متولد شدهاند، به طور خودکار تابعیت افغانستان را دارند.
همچنین کودکانی که در قلمرو افغانستان متولد شوند و والدین آنها نامشخص باشد یا تابعیت نداشته باشند، تابعیت افغانستان را کسب میکنند.
تابعیت از طریق ازدواج:
افرادی که با یک فرد دارای تابعیت افغانستان ازدواج میکنند، میتوانند تحت شرایط خاصی برای شهروندی درخواست دهند. برای مثال، زنان خارجی که با مردان افغانستانی ازدواج میکنند، میتوانند تابعیت افغانستان را کسب کنند.
این روند برای مردان خارجی که با زنان افغانستانی ازدواج میکنند، دشوارتر است و تابع شرایط خاصی است.
تابعیت از طریق تقاضا (تابعیت کسب شده):
افراد خارجی میتوانند تابعیت افغانستان را درخواست کنند. شرایط این نوع تابعیت معمولاً شامل اقامت در افغانستان برای مدتی مشخص، تسلط به زبانهای رسمی (دری یا پشتو)، و نشان دادن تمایل به رعایت قوانین و فرهنگ افغانستان است.
شرایط اقامت به طور معمول حداقل ۵ سال زندگی در افغانستان پیش از درخواست تابعیت است. البته، در موارد خاص ممکن است مدت زمان اقامت یا سایر شرایط کمتر یا بیشتر باشد.
تابعیت افتخاری
دولت افغانستان میتواند به افراد خاص به دلیل خدمات ویژه یا ارتباطات خاص با کشور تابعیت افتخاری اعطا کند. این نوع تابعیت کمتر شایع است و بیشتر به شخصیتهای برجسته خارجی داده میشود.
در کنار این موارد، لازم است درخواست دهنده تمامی مدارک لازم را تهیه کرده و فرمهای مربوطه را پر کرده و به مراجع ذیصلاح، مانند وزارت داخله یا سایر نهادهای مرتبط، ارائه کند.